Category: लेख

लेखक : प्रा जवाहर मुथा दिपावली चा दिवस म्हणजे भ. महावीरांचा स्मृती दिन.. या दिवशी भ. महावीर इंद्रलोकात गेले. तो दिवस जैन धर्मातील पवित्र दिवस. त्यानिमित्ताने जैन धर्मातील साहित्याचा परिचय करून घेऊ या..जैन साहित्य व त्याची ग्रंथसंपदा अत्यंत विशाल व व्यापक आहे. धार्मिक साहित्य म्हणून त्यांची गणना तर आहेच, परंतु त्याशिवाय अनेक कथा, कविता , […]

लेखक: प्रा. जवाहर मुथा 1820 मध्ये इंग्रज स्टर्लिंग याला ओरिसा राज्यातील भुवनेश्वर जवळ ‘हत्ती गुंफा ‘ चा शिलालेख सापडला .तो शिलालेख दोन हजार वर्षांपासून गायब होता.. एवढी उदासीनता इतिहासाकारांची कशी असेल? संविधान सभेने भारत देशाच्या नावाचा पहिला आधार म्हणून हत्ती गुंफाचा शिलालेख प्रमाण मानला आहे, जैन सम्राट खारवेल याचा काळ या साठी आवश्यक आहे.कारण हा […]

भगवान महावीर स्वामींनी धर्मव्यवस्थेच्या स्थापनेसाठी इंद्रभूती गौतम स्वामी इत्यादी अकरा गणधरांना पहिली दीक्षा दिली होती. महावीरांच्या निर्वाणानंतर इंद्रभूती गौतम स्वामींना कैवल्य ज्ञान प्राप्त झाले, त्यामुळे पाचवे गणधर सुधर्म स्वामी यांच्याकडे संघटनेची जबाबदारी आली. येथून गणगच्छ म्हणजे संघ – परंपरा सुरू झाली. 32 वर्षे गण परंपरेचे पालन करून सुधर्म स्वामींनी निर्वाण प्राप्त केले. परंपरेनुसार जंबू स्वामी […]

आम्ही विद्याधामिय (अकरावी 1973 बॅच) सुवर्ण महोत्सव, अशा शिर्षकाचा हा अंक हाती पडला आणि वाटलं, अरे हे काहीतरी वेगळंच आहे बर का! उत्सुकते पोटी पाहिलं तर विद्याधाम प्रशालेचा फोटो असलेले मुखपृष्ठ आणि वरती उजव्या कोपऱ्यात परमपूज्य गुरुवर्य गो.ना. वाघ सरांचा फोटो. मुखपृष्ठ आवडलं आणि अंक चाळला तो थक्क होऊन गेले ५० वर्षानंतर १९७३ च्या विद्यार्थ्यांनी […]

प्रा. जवाहर मुथा, अहमदनगर आज आनंदऋषिजींवर लेख लिहितांना मन मोहरून गेलं आहे…त्यांची 123वी जयंती साजरी होत असताना अनेक आठवणी, अनेक विचार मनात गर्दि करून येत आहेत. माझ्या ८3 वर्षाच्या जीवनात चार महापुरूष येऊन गेले… माझ्या बालपणी त्यांचं सान्निध्य मला लाभले…. मी दोनेक वर्षांचा असेन… आनंदऋषिजीचा वर्षावास पाथर्डीला होता… आई मला रोज त्यांच्याकडे घेऊन जात असे… […]

लेखक – डॉ. आनंद यादव, पुणे साप्ताहिक नगर संकेतला आज १ मे महाराष्ट्र दिनीं ३३ वर्षे पूर्ण होत आहेत. त्या निमित्त खास आपल्यासाठी संस्मरण … आज एकविसाव्या शतकाच्या पहिल्या दशकात आत्मनिष्ठेने आणि अखंडपणे गेली १५-१६ वर्षे तेवत राहिलेला “साप्ताहिक नगर संकेत’ हा नंदादीप मानावा लागतो. नंदादीप हा देवाच्या साक्षीने तेवत असतो. त्याचा प्रकाश हा मंदिरातील […]

25 एप्रिल जयंती निमित्त शाहू मोडक यांचे कुटुंब मूळचे #कोकणस्थ_ब्राह्मण होते. पण त्यांचे पणजोबा रामकृष्ण यांनी ख्रिस्ती धर्माचा स्वीकार केला होता. शाहू मोडकांचे वडील रामकृष्ण हे अहमदनगरच्या चर्चमध्ये रेव्हरंड म्हणून काम पाहत. तेथेच शाहू मोडक यांचा जन्म झाला. रामकृष्णपंत नाताळच्या सणानिमित्ताने होणार्‍या उत्सवात ख्रिस्तपुराणातील कथाविषयांवर आधारित नाटकांतून भूमिका करत. तसेच ख्रिस्तपुराणावर आधारित साग्रसंगीत कीर्तनही करीत. […]

मोठ्या माणसांचा जन्म लहान गावात होत असतो, असे म्हटले जाते. जगातील बहुतेक मोठी माणसे एखाद्या खेड्यातच जन्माला आली आहेत. म. गांधींचा जन्म पोरबंदरचा, अब्राहम लिंकनचा जन्म लिंकन नावाच्या एका खेड्यामधला, तर विनोबा भावे यांचाही जन्म नागोडे नावाच्या महाराष्ट्रातील एका खेड्यातलाच ! आचार्य आनंदऋषी ह्यांचेही तसेच ! नगर जिल्ह्याच्या पाथर्डी तालुक्यांतील शिराळ चिंचोंडी हे आनंदऋषीजीचे जन्मगाव […]

नगरच्या मातीत आपल्या कर्मात रंगलेल्या, स्थितप्रज्ञासम जीवन असलेले, जीवनावर व माणसांवर प्रेम करीत स्वतः समृद्ध होत, इतरांना समृद्ध करणारे प्रा. जवाहर मुथा म्हणजे नगरचेच नव्हे तर महाराष्ट्राचे भूषण होय. त्यांच्या साहित्यावर पुणे विद्यापीठात पीएच्.डी. झाली आहे. हयातीत पीएच.डी. झालेले नगर जिल्ह्यातील ते एकमेव साहित्यिक आहे. ज्ञानाचे तप आचरून जी माणसं स्वतः समाधानाने जगून दुसऱ्यालाही ते देण्यासाठी राबतात, […]