नगर संकेत

लेखक – प्रा. जवाहर मुथा अण्णाभाऊ साठे यांच्या जयंती (1 आगस्ट) निमित्त १९६३ – ६४ चे ते वर्ष होते. शिरस्त्याप्रमाणे मी तात्यांकडे (डॉ. श्रीराम रानडे) संध्याकाळी गेलो होतो. खालच्या हॉलमध्ये तात्या रेलले होते. समोरच्या बाकावर काही ‘मंडळी’ बसली होती. धोतर, नेहरुशर्ट असा पेहराव केलेल्या व्यक्तींकडे पाहत, मी आत गेल्यावर, तात्या उद्‌गारले, ‘अण्णा, हा आमचा जवाहर’.अण्णाभाऊ […]

प्रस्तावनाराहुरीचे महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ स्थापन होऊन बारा वर्षे झालीत, ही गोष्टच अत्यंत तेजस्वी आहे. “तेजस्वी ” हा शब्द मी अनेक कारणासाठी वापरला आहे. कोणतीही संस्था दीर्घकालपर्यंत कार्यशील असते, यात त्या संस्थेची निकड व गरज, सामाजिकदृष्ट्या तर, महत्त्वाची असतेच, परंतु त्या संस्थेतील कार्याभोवती अनेक वर्षाच्या कार्याचे ‘तेज’ असते. याच दृष्टिने महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ ही […]

सरिता’ या मी व प्रा यशवंत भीमाले यांनी संपादीत केलेल्या पाठ्यपुस्तक (१९७२) याची मी दिलेली प्रस्तावना येथे आज २८जूलै रोजी ५३वी वर्षगाठ असल्यामुळे देत आहे.. दिवसेंदिवस मराठी कवितेचे स्वरूप बदलत आहे. हे स्वरूप अंतर्बाध बदलत आहे. आशयघनता आणि रचनासौंदर्य या दोन्ही बाबतीत आधुनिक मराठी कविता चिंतनशील झालेली वाटते. विषयांच्या चौकटी, अनुभूतींच्या प्रमाणात वाढतच आहेत. आविष्कारांमधील […]

साहित्यिक व पर्यावरणवादी चळवळीतील लढवय्ये कार्यकर्ते फादर फ्रान्सिस दिब्रिटो यांचे दीर्घ आजाराने निधन झाले. ते ८२ वर्षांचे होते. मागील काही वर्षांपासून ते आजारी होते. वसईत त्यांनी आज पहाटे पाच वाजण्याच्या सुमारास राहत्या घरी अखेरचा श्वास घेतला. फादर फादर फ्रान्सिस दिब्रिटो हे धाराशीव (उस्मानाबाद) येथे पार पडलेल्या ९३ व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष होते. […]

– प्रा. जवाहर मुथा कोशवाङ्मय म्हणजे एकप्रकारे ज्ञानाचं आगार. एखाद्या भाषेत कोशवाङ्मय जेवढं अधिक, त्यावरून त्या भाषेची श्रीमंती ठरत असते. राज्यकारभार सुकर होण्यासाठी, जनसंपर्काच्या प्रस्थापनेसाठी आणि व्यवस्थापनाच्या सोयीसाठी स्थानिक भाषेचे ज्ञान व एकंदर जीवनव्यवहाराचे आकलन अत्यावश्यक होते. आपली भाषा टिकविण्याच्या दृष्टीने अभ्यासकांना भाषा व भूप्रदेश यांचे अधिकाधिक ज्ञान करून घेणे अपरिहार्य वाटत असते. त्या दृष्टीने त्यांनी जे […]

लेखक : प्रा. जवाहर मुथा नालंदा विद्यापीठाचे पुनरूत्थान नुकतेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी अगत्याने केले, या साठी त्यांचे अभिनंदन भारतीय जनतेने नुकतेच केले.. परंतु आपल्या भारतात अजून एक विद्यापीठ होते, त्याचे स्मरण मला झाले..तक्षशिला हे ते विद्यापीठ..(विक्रमशिला हे दुसरे नाव) या प्राचीन काळातील विद्यापीठाचा शोध नुकताच १९५० मध्ये लागला!! कहलगावजवळ एका शिक्षण केंद्राचा उल्लेख आहे. परंतु, […]

पुणे : ‘देशात जेव्हा सामान्य व्यक्तींवर अन्याय होतो, तेव्हा लेखणीद्वारे साहित्यिकांना त्याविरोधात आवाज उठवायचा असतो. कारण ईश्वराने तुम्हाला सर्जनशीलतेची देणगी, एक शक्ती दिलेली आहे. ती तुम्ही प्रामाणिकपणे वापरून लिहिले पाहिजे. साहित्यिकांनी ‘मन की बात’ केली पाहिजे, असे आवाहन नवी दिल्लीच्या साहित्य अकादमीचे अध्यक्ष व ज्येष्ठ साहित्यिक माधव कौशिक यांनी केले.महाराष्ट्र साहित्य परिषद, पुणेच्या विशेष ग्रंथकार […]

प्रा. जवाहर मुथा, अहमदनगर आज आनंदऋषिजींची 34वी पुण्यतिथी होत असताना अनेक आठवणी, अनेक विचार मनात गर्दि करून येत आहेत. माझ्या ८४ वर्षाच्या जीवनात चार महापुरूष येऊन गेले… त्यांचे सानिध्य मला लाभले… आनंदऋर्षिच्या तर घरातच माझा जन्म झाला, माझ्या बालपणी त्यांचं सान्निध्य मला लाभले…. त्यांचा प्रसाद मला लाभला, त्यांच्या मांडीवर मी निद्राधीन होत असे… ते ही […]

आकाशकणी केंद्रावरील भाषण [१ ऑगष्ट २००९] लेखक- प्रा. जवाहर मुथा, प्रमुख संपादक साप्ता. नगर संकेत १९६३ – ६४ चे ते वर्ष होते. शिरस्त्याप्रमाणे मी तात्यांकडे (डॉ. श्रीराम रानडे) संध्याकाळी गेलो होतो. खालच्या हॉलमध्ये तात्या रेलले होते. समोरच्या बाकावर काही ‘मंडळी’ बसली होती. धोतर, नेहरुशर्ट असा पेहराव केलेल्या व्यक्तींकडे पाहत, मी आत गेल्यावर, तात्या उद्‌गारले, ‘अण्णा, […]