अहमदनगर रेल्वे

लेख


5 फूट 6 इंच (1,676 मिमी) ब्रॉडगेज मनमाड-दौंड लाईन 1878 मध्ये उघडण्यात आली होती. ग्रेट इंडियन पेनिन्सुला रेल्वेच्या दोन मुख्य विभागांना (दक्षिण-पूर्व आणि उत्तर-पूर्व) जोडते. या मार्गाच्या दुहेरीकरणाचे काम मध्य रेल्वेकडून जवळपासच्या 4 व्यस्त मार्गांसह केले जात आहे.


अहमदनगर स्टेशन आता पुणे रेल्वे विभागाचा भाग होणार आहे. दौंड – अंकाई विभागातील २४ (२४) स्थानके पुणे रेल्वे विभागात विलीन करण्यात येणार आहेत. दौंड-अनकाई विभाग सध्या सोलापूर रेल्वे विभागाच्या व्यवस्थापनाखाली आहे. पुणे परिमंडळातील बदलामुळे अहमदनगर ते पुणे स्थानकांदरम्यान डेमू सेवा सुरू होण्याची शक्यता वाढणार आहे. अहमदनगर रेल्वे स्थानकाच्या सर्वात जुन्या आणि महत्त्वाच्या रेल्वे प्रकल्पांपैकी एक म्हणजे कल्याण-अहमदनगर रेल्वे प्रकल्प जो ब्रिटिश राजवटीच्या काळापासून नियोजनाच्या टप्प्यात होता. याला तिसरा घाट प्रकल्प म्हणत. या प्रकल्पाचे सर्वेक्षण 1973, 2000, 2006, 2014 इ. हा प्रकल्प 2010 मध्ये पिंक बुकमध्ये होता. हा प्रकल्प पूर्ण होऊ शकला नाही. या प्रकल्पाची संरेखन लांबी 184 किमी होती आणि मराठवाडा, आंध्र आणि तेलंगणासाठी सर्वात लहान मार्ग असू शकतो. माळशेज घाट विभागातील १८.९६ किमी लांबीचा बोगदा हे या प्रकल्पासाठी मोठे आव्हान होते
कल्याण-अहमदनगर रेल्वे प्रकल्पासाठी माळशेज कृती समिती पाठपुरावा करत आहे. या प्रकल्पाचा पहिला टप्पा असलेल्या कल्याण-मुरबाड विभागाचे सर्वेक्षण आधीच सुरू आहे. मार्च 2021 मध्ये अहमदनगर-औरंगाबाद या 115 किलोमीटर लांबीच्या रेल्वे मार्गाचे सर्वेक्षणही करण्यात आले आहे. अहमदनगर रेल्वे स्टेशन (स्टेशन कोड: ANG) हे भारतीय रेल्वेच्या मध्य रेल्वे क्षेत्राच्या सोलापूर विभागांतर्गत येते. अहमदनगरला पुणे, मनमाड, कोपरगाव, शिर्डी, दौंड, गोवा, नाशिक आणि नवी दिल्ली, मुंबई, चेन्नई, कोलकाता, बंगळुरू, अहमदाबाद यांसारख्या इतर मेट्रो शहरांशी रेल्वे कनेक्टिव्हिटी आहे. या स्थानकावर 41 एक्सप्रेस गाड्या थांबतात. ‘उद्धरण आवश्यक भारतातील इतर प्रमुख शहरांना थेट रेल्वे कनेक्टिव्हिटीची मागणी अजूनही आहे. [२१] अहमदनगर स्टेशन आता पुणे रेल्वे विभागाचा भाग असेल. दौंड-अनकाई विभागातील २४ स्थानके पुणे रेल्वे विभागात विलीन करण्यात येणार आहेत. दौंड-अनकाई विभाग सध्या सोलापूर रेल्वे विभागाच्या व्यवस्थापनाखाली आहे. पुणे परिमंडळातील बदलामुळे अहमदनगर ते पुणे स्थानकांदरम्यान डेमू सेवा सुरू होण्याची शक्यता वाढणार आहे.

– प्रा. जवाहर मुथा

Leave a Reply