मी ,विंदा आणि कविता

लेखक: प्रा. जवाहर मुथा खरे म्हणजे थोर व्यक्ती किंवा थोर कवी यांच्याशी आपण कधी तुलना करू नये ,पण कधी कधी आपल्या जीवनामध्ये असे काही प्रसंग येत असतात की नकळत त्यांच्याशी तुलना आपल्या मनामध्ये येते. अशा तुलनेने आपण मोठे होऊ शकत नाही, ही गोष्ट जरी खरी असली तरी, समाधान एवढेच लाभते की,आपल्याही जीवनातील काही क्षण या […]

पुढे वाचा ...

डॉ. श्रीराम रानडे

सप्टेंबर महिना उद्या सरेल..या महिन्यातील 2 तारीख ही डॉ. श्रीराम रानडे यांचा स्मृतीदिन! 1967/68 मध्ये त्यांच्या एकषष्ठी निमित्त साधना साप्ताहिकात मी लिहिलेला लेख, मला आज सापडला.. तो येथे मुद्दाम देत आहे.. त्यावरून त्यांची महती,मौलिकता आणि मुमुक्षुतेचा प्रत्यय सहजपणे कळून यावा.. – प्रा. जवाहर मुथा(प्रथम प्रकाशन साधना साप्ताहिक,हिरवी मने १९६८) १९६७ ची सार्वत्रिक निवडणूक ! काँग्रेस […]

पुढे वाचा ...

पु. ल., माडगूळकर आणि मी

लेखक: प्रा. जवाहर मुथा डेक्कन जिमखानाच्या मागे असलेल्या टेनिस कोर्टवर मी माझी स्कूटर लावून फेरफटका मारीत होतो. वेळ सकाळची होती.. पहाट व सकाळ मधली.. फिरताना जाणवले की ,समोरून पु.ल .व ग.दि.माडगूळकर, दोघे संथगतीने येत आहेत.. ते दोन्ही जवळ येताच मी पुलंना नमस्कार केला.. त्यांनीही प्रतिसाद दिला ..ते थबकले..मी परिचय करून देत म्हणालो,..” येथे किर्लोस्कर मासिकात […]

पुढे वाचा ...

अण्णाभाऊ साठेंच्या आठवणी

लेखक – प्रा. जवाहर मुथा अण्णाभाऊ साठे यांच्या जयंती (1 आगस्ट) निमित्त १९६३ – ६४ चे ते वर्ष होते. शिरस्त्याप्रमाणे मी तात्यांकडे (डॉ. श्रीराम रानडे) संध्याकाळी गेलो होतो. खालच्या हॉलमध्ये तात्या रेलले होते. समोरच्या बाकावर काही ‘मंडळी’ बसली होती. धोतर, नेहरुशर्ट असा पेहराव केलेल्या व्यक्तींकडे पाहत, मी आत गेल्यावर, तात्या उद्‌गारले, ‘अण्णा, हा आमचा जवाहर’.अण्णाभाऊ […]

पुढे वाचा ...

प्रस्तावना – स्वप्न फुले ज्योतिबांचे

प्रस्तावनाराहुरीचे महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ स्थापन होऊन बारा वर्षे झालीत, ही गोष्टच अत्यंत तेजस्वी आहे. “तेजस्वी ” हा शब्द मी अनेक कारणासाठी वापरला आहे. कोणतीही संस्था दीर्घकालपर्यंत कार्यशील असते, यात त्या संस्थेची निकड व गरज, सामाजिकदृष्ट्या तर, महत्त्वाची असतेच, परंतु त्या संस्थेतील कार्याभोवती अनेक वर्षाच्या कार्याचे ‘तेज’ असते. याच दृष्टिने महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ ही […]

पुढे वाचा ...

‘सरिता’

सरिता’ या मी व प्रा यशवंत भीमाले यांनी संपादीत केलेल्या पाठ्यपुस्तक (१९७२) याची मी दिलेली प्रस्तावना येथे आज २८जूलै रोजी ५३वी वर्षगाठ असल्यामुळे देत आहे.. दिवसेंदिवस मराठी कवितेचे स्वरूप बदलत आहे. हे स्वरूप अंतर्बाध बदलत आहे. आशयघनता आणि रचनासौंदर्य या दोन्ही बाबतीत आधुनिक मराठी कविता चिंतनशील झालेली वाटते. विषयांच्या चौकटी, अनुभूतींच्या प्रमाणात वाढतच आहेत. आविष्कारांमधील […]

पुढे वाचा ...

नालंदा नंतर तक्षशिला विद्यापीठ

लेखक : प्रा. जवाहर मुथा नालंदा विद्यापीठाचे पुनरूत्थान नुकतेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी अगत्याने केले, या साठी त्यांचे अभिनंदन भारतीय जनतेने नुकतेच केले.. परंतु आपल्या भारतात अजून एक विद्यापीठ होते, त्याचे स्मरण मला झाले..तक्षशिला हे ते विद्यापीठ..(विक्रमशिला हे दुसरे नाव) या प्राचीन काळातील विद्यापीठाचा शोध नुकताच १९५० मध्ये लागला!! कहलगावजवळ एका शिक्षण केंद्राचा उल्लेख आहे. परंतु, […]

पुढे वाचा ...

मानवतेचे पुजारी – राष्ट्रसंत आचार्य आनंदऋषिजी महाराज

प्रा. जवाहर मुथा, अहमदनगर आज आनंदऋषिजींची 34वी पुण्यतिथी होत असताना अनेक आठवणी, अनेक विचार मनात गर्दि करून येत आहेत. माझ्या ८४ वर्षाच्या जीवनात चार महापुरूष येऊन गेले… त्यांचे सानिध्य मला लाभले… आनंदऋर्षिच्या तर घरातच माझा जन्म झाला, माझ्या बालपणी त्यांचं सान्निध्य मला लाभले…. त्यांचा प्रसाद मला लाभला, त्यांच्या मांडीवर मी निद्राधीन होत असे… ते ही […]

पुढे वाचा ...

अयोध्यानगरीचा जैन इतिहास

लेखक : प्रा. जवाहर मुथा जैन ,अहमदनगर अयोध्या या धार्मिक नगरीचा उल्लेख प्राचीन जैन साहित्यात अनेक वेळा आलेला आहे.जैन महान कवी विमलसुरी (दुसरे शतक) यांनी प्राकृत भाषेत “पौमचारिया” लिहून रामायणातील न उलगडलेले रहस्य उघडून प्रभू राम आणि अयोध्येच्या उदात्त व आदर्श चरित्राचे वर्णन केले आहे.शतीचे आचार्य यतिवृषभ त्यांच्या” तिलोयपन्नत्ती” ग्रंथात अयोध्येला अनेक नावांनी संबोधले गेले […]

पुढे वाचा ...

अण्णाभाऊ साठेंच्या आठवणी

आकाशकणी केंद्रावरील भाषण [१ ऑगष्ट २००९] लेखक- प्रा. जवाहर मुथा, प्रमुख संपादक साप्ता. नगर संकेत १९६३ – ६४ चे ते वर्ष होते. शिरस्त्याप्रमाणे मी तात्यांकडे (डॉ. श्रीराम रानडे) संध्याकाळी गेलो होतो. खालच्या हॉलमध्ये तात्या रेलले होते. समोरच्या बाकावर काही ‘मंडळी’ बसली होती. धोतर, नेहरुशर्ट असा पेहराव केलेल्या व्यक्तींकडे पाहत, मी आत गेल्यावर, तात्या उद्‌गारले, ‘अण्णा, […]

पुढे वाचा ...